پس از حمله تروریستی ماه گذشته در منطقه مورد مناقشه کشمیر بین هند و پاکستان، دولت هند در ساعات اولیه روز هفتم اعلام کرد که به ۹ پایگاه تروریستی در پاکستان و کشمیر تحت کنترل پاکستان حمله کرده است.
در پاسخ، نخست وزیر پاکستان، شریف، اعلام کرد که «اقدام جنگی هند با پاسخی مناسب روبرو خواهد شد» و اینکه ارتش پاکستان «پنج جت جنگنده هندی را سرنگون کرده است».
خبرگزاری رویترز گزارش داد که در سمت پاکستان حداقل هشت نفر کشته و ۳۵ نفر زخمی شده‌اند. طرف هندی همچنین اعلام کرد که «سه غیرنظامی کشته شده‌اند» که منجر به تلفات جانی از هر دو طرف شده است.
■پیشینه درگیری... نقاط قوت نظامی هر کشور چیست؟
پیشینه درگیری
گفته می‌شود که درگیری‌های مذهبی پشت حملات تروریستی مکرر در منطقه کشمیر است. این موضوع به ریشه‌های ملت‌های هند و پاکستان مربوط می‌شود.
به گفته ماسارو ناگائو، محقق موسسه هادسون در ایالات متحده و دانشیار دانشگاه بین‌المللی توکیو...
هند که در ابتدا بزرگترین مستعمره بریتانیا بود، در سال ۱۹۴۷ با تقسیم سرزمین خود به دو کشور استقلال یافت: هند که عمدتاً هندو است و پاکستان که عمدتاً مسلمان است.
به گفته ناگائو ماسارو، محقق موسسه هادسون در ایالات متحده و استادیار دانشگاه بین‌المللی توکیو که متخصص سیاست امنیتی در منطقه هند و اقیانوس آرام است، «منطقه کشمیر در این میان گرفتار شده بود. از آنجایی که اکثر جمعیت مسلمان هستند، تصور می‌شد که متعلق به پاکستان است، اما رهبری کشمیر در آن زمان هندو بود، بنابراین آنها مطمئن نبودند که به کدام طرف تعلق دارند و این را روشن نکردند. در بحبوحه این ماجرا، پاکستان نیروهای مسلح را برای کنترل منطقه اعزام کرد. سپس رهبری کشمیر از هند درخواست کمک کرد و ارتش هند وارد جنگ شد. این امر باعث اولین جنگ هند و پاکستان شد و تا به امروز سه جنگ بر سر کشمیر رخ داده است.»
اختلاف زیادی در قدرت نظامی وجود دارد
اگرچه دو کشور دائماً با هم اختلاف دارند، اما گفته می‌شود تفاوت زیادی در قدرت نظامی آنها وجود دارد.
به گزارش رویترز، ارتش هند حدود ۱.۴ میلیون نیرو دارد، در حالی که ارتش پاکستان حدود ۷۰۰ هزار نیرو دارد که نصف تعداد هند است.
همچنین از نظر سلاح تفاوت زیادی وجود دارد، هند ۹۷۴۳ سلاح باروتی و پاکستان ۴۶۱۹ سلاح دارند. هند ۱۶ زیردریایی دارد در حالی که پاکستان هشت زیردریایی. و در حالی که هند دو ناو هواپیمابر دارد، پاکستان حتی یک ناو هم ندارد.
با این حال، وقتی به تعداد کلاهک‌های هسته‌ای موجود نگاه می‌کنیم، هند ۱۷۲ کلاهک و پاکستان ۱۷۰ کلاهک دارند، بنابراین تفاوت چندان زیاد نیست.
پاکستان درگیر جنگ‌های مکرر با هند بوده و بخشی از خاک خود را از دست داده است، که منجر به حرکت این کشور به سمت توسعه هسته‌ای شده است.
«استراتژی هزار زخم»
با این وجود، گفته می‌شود پاکستان، که از نظر قدرت نظامی به طرز چشمگیری از عراق پیشی گرفته است، در حال اتخاذ یک سیاست نظامی است که به عنوان "استراتژی هزار زخم" شناخته می‌شود.
ایده این است که «حتی یک دشمن قوی هم اگر ۱۰۰۰ زخم کوچک به آن وارد کنید، ضعیف‌تر خواهد شد» و به گفته ناگائو، «این یک استراتژی با هدف تضعیف قدرت ملی هند از طریق حمایت از سازمان‌های تروریستی و وادار کردن آنها به حمله به هند است.»
■ پشت صحنه... «سیاست خاص» نخست وزیر مودی
برخی اشاره کرده‌اند که افزایش سازمان‌هایی که فعالیت‌های تروریستی علیه هند انجام می‌دهند، ممکن است با سیاست‌های دولت مودی مرتبط باشد.
به گزارش رسانه خاورمیانه‌ای الجزیره، در سال ۲۰۱۹، نخست وزیر هند، مودی، سیاست خاصی را اجرا کرد. متعاقباً، یک سازمان اسلامی به نام جبهه مقاومت تشکیل شد که مسئولیت حمله تروریستی بیست و دوم ماه گذشته را بر عهده گرفت.
سیاست‌های دولت مودی
یکی از سیاست‌هایی که در سال ۲۰۱۹ اجرا شد، این بود که دولت مودی به طور یکجانبه منطقه کشمیر را به قلمرو مستقیم دولت هند تبدیل کند.
علاوه بر این، در حالی که طبق گزارش بی‌بی‌سی، اکثر مردم ساکن منطقه کشمیر از ابتدا مسلمان بودند، دولت مودی تصمیم گرفته است که شهروندی مسلمانانی را که گفته می‌شود تا ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ به طور غیرقانونی وارد هند شده‌اند، به رسمیت نشناسد.
برخی کارشناسان خاطرنشان می‌کنند که این سیاست‌ها منجر به آوارگی مردم و پیوستن آنها به سازمان‌های تروریستی شده است.
شرایطی که عقب‌نشینی را غیرممکن می‌کند
به نظر می‌رسد که درگیری بین هند و پاکستان به نقطه‌ای رسیده است که آنها نمی‌توانند عقب‌نشینی کنند. برای اینکه ببینیم چرا اینطور است، ابتدا بیایید نگاهی به وضعیت سیاسی هند بیندازیم.
حزب بهاراتیا جاناتا به رهبری نخست وزیر مودی در انتخابات ۲۰۱۴ و ۲۰۱۹ اکثریت آرا را به دست آورد، اما حمایت از آن به تدریج کاهش یافته و سال گذشته برای اولین بار به زیر اکثریت سقوط کرد.
در نتیجه، برای اولین بار در دوره سوم ریاست جمهوری او، یک دولت ائتلافی تشکیل شد. اگر این به عنوان یک مصالحه با پاکستان تلقی شود، این احتمال وجود دارد که ملی‌گرایان هندو، که پایگاه اصلی حمایت از دولت را تشکیل می‌دهند، از مودی رویگردان شوند، بنابراین این وضعیتی است که مودی نمی‌تواند در آن عقب‌نشینی کند.
وضعیت پاکستان
در همین حال، از نظر وضعیت سیاسی در پاکستان، نامزدهای مورد حمایت حزب پوپولیست «جنبش عدالت» که طرفدار «امتناع از سازش در مورد مسئله کشمیر» و «ریشه‌کن کردن فساد» است، در انتخابات عمومی سال گذشته ۹۳ کرسی به دست آوردند و به بزرگترین حزب در کشور تبدیل شدند.
با این حال، احزاب دیگر که از موضع پوپولیستی آن نگران بودند، گرد هم آمدند و یک دولت ائتلافی تشکیل دادند.
نخست وزیر فعلی شریف از آن دولت ائتلافی می‌آید.
با این حال، آنها به شدت علیه هند موضع گیری می کنند زیرا نمی توانند گسترش خواسته های جنبش عدالت خواهی را نادیده بگیرند.
نگرانی‌های هند: رویکرد پاکستان به چین
همچنین گفته می‌شود که حضور چین نیز دلیلی است که هند نمی‌تواند عقب‌نشینی کند.
به گزارش روزنامه پیپلز دیلی، در تاریخ ۲۷ ماه گذشته، وزیر امور خارجه پاکستان، دار، و وزیر امور خارجه چین، وانگ یی، گفتگوی تلفنی انجام دادند که در آن وانگ یی قویاً از پاکستان حمایت کرد و در مورد وضعیت کشمیر گفت: «ما از پاکستان در حفاظت از حاکمیت و منافع امنیتی‌اش حمایت می‌کنیم.»
علاوه بر این، چین و پاکستان در حال تعمیق همکاری‌های خود تحت طرح عظیم منطقه اقتصادی چین، یعنی طرح کمربند و جاده، هستند و چین در حال تأمین سلاح و فناوری نظامی برای پاکستان است که این امر هند را نگران حمایت چین از دشمن خود پاکستان کرده است.